FATURA NEDİR?
Faturanın tarifi Vergi Usul Kanunu nun 229 ncu maddesinde yapılmıştır. Buna göre ‘Fatura, satılan emtia veya yapılan iş karşılığında müşterinin borçlandığı meblağı göstermek üzere emtiayı satan veya işi yapan tüccar tarafından müşteriye verilen ticari vesikadır.
1.KAPALI FATURA
Peşin
olarak yapılan ödemelerde fatura kapalı kesilir.Yani faturayı kesen firmanın
kaşe ve imzası faturanın orta boşluğuna basılır.
Faturanın alt kısmının satıcı veya adına yetkili kimselerce imzalanması
müessesenin kaşesinin vurulması ve bedeli alınmıştır ifadesinin yazılarak tarih
atılması ile faturanın bedelinin satıcı tarafından tahsil edilmesi hali
oluşmuştur. Bu durumdaki fatura, kapalı faturadır.
Bir faturanın bedelinin tahsil edilmesi durumunda
a. Faturanın tanzim tarihi ile bedelini tahsil tarihi aynı tarihi taşıyabilir.
Bu durumda satıcı ve müşteri ilgili faturayı, üzerinde taşıdığı tarihte muhasebe
kayıtlarına geçireceklerdir.
b. Faturanın tanzim tarihi ile bedelinin tahsil tarihi arasında farklılık
olabilir. Diğer bir anlatımla fatura tanzim edildiği tarihte bedeli tahsil
edilmemiştir. Fatura bedeli müşteri tarafından sonraki herhangi bir tarihte
ödenecektir. Bu durumda faturanın bedelinin ödendiği tarihte ilgili fatura
üzerinde faturayı kapatma işlemi yapılması olanaksızdır. Çünkü fatura muhasebe
kayıtlarına tanzim tarihi itibari ile alınmıştır. Tahsil tarihi fatura
tarihinden başka bir günü taşıyacağından bu fatura üzerinde işlem yapmamak
gerekir. Çünkü, ilgili açık fatura satıcı firmanın kayıtlarında ve müşteri
firmanın kayıtlarında açık (ödenmemiş) olarak görülmektedir. Her iki müessesede
açık bulunan bu hesapların kapatılabilmesi için yapılacak en uygun işlem
tahsilatı yapan satıcı firmanın tahsil ettiği para, çek veya senet karşılığında
müşterisine tahsilat makbuzu vermesi halidir. Bu durumda hem satıcının hem de
müşterinin hesapları kapanacaktır.
Satıcının bir tahsilat makbuzu verememesi halinde müşteri firma parayı ödediği
ile ilgili olarak kendisi tarafından düzenlenecek bir ödeme makbuzunu satıcıya
imzalatabilir.
2.AÇIK FATURA
Çek,veya senet ile veyahut nakit olarak ama daha sonra yapılacak ödemeler için açık fatura kesilir.Bunda da firma kaşesi ve imza faturanın en üst kısmına basılır. birçok muhasebe kitabında ve borçlar hukukunda fatura tarifi böyle yapılmış.yani
faturaya damga pulu yapıştırılması istenmiyor.Bir
fatura düzenlendiği zaman Vergi Usul Yasasının 231. maddesi hükümlerine göre
faturanın baş tarafında iş sahibinin
veya namına imzaya yetkili olanların imzasının bulunması gerekir. Bu fatura
Vergi Usul Yasasının 229. maddesine göre müşterinin borçlandığı meblağı
göstermektedir. Bu iki ifadeyi ve yasa hükmünü dikkate alarak düşündüğümüzde,
bir faturanın düzenlenerek baş tarafının iş sahibi veya adına yetkili kimselerin
imzası ile müşteriye verilmesi halinde, bu fatura müşterinin borçlandığı meblağı
göstermektedir. Yani bedeli satıcı tarafından tahsil edilmemiştir. Piyasa
düzenindeki ifadesi ile bu fatura, açık faturadır.
GERİ DÖN